Jak zacząć ....

... czyli pierwsze kroki w Wielkiej Brytanii ... 

     Dziś trochę praktycznych porad jak zacząć szukać pracy w Wielkiej Brytanii. Piszę o pracy legalnej, gdyż tylko takie mam doświadczenie, a odradzam pracę na czarno, ponieważ Anglicy mają hopla na punkcie bezpieczeństwa i nie lubią zatrudniać w ten sposób. Nawet jeśli ktoś jest bardzo biedny, to w UK dostanie wszelką niezbędną pomoc socjalną pozwalającą na zatrudnienie opiekunki. 

     Pomijam kwestie językowe, bez znajomości języka, lub z bardzo słabym, lepiej dać sobie spokój, gdyż Anglicy są bardzo wyczuleni i chyba jeszcze nie aż tak zdesperowani jak Niemcy. Słyszałam, że w Niemczech zdarza się akceptowanie opiekunki zupełnie bez znajomości języka – w Wielkiej Brytanii jest to nie do pomyślenia, gdyż tam wymagane są szkolenia, które zasadniczo trzeba odnawiać najpóźniej co dwa lata. Szkolenia przeprowadzają agencje angielskie, w Anglii, rzecz jasna, po angielsku. Jeśli ktoś twierdzi, że zatrudni was bez szkoleń to od razu wiadomo, że to jakiś przekręt.

     Ponadto, w Wielkiej Brytanii mamy status opiekuna ze wszelkimi jego przywilejami, czy może bardziej konsekwencjami - inaczej niż w Niemczech, gdzie opiekun jest bliższy pomocy domowej.

Opiekunki jadące do Niemiec są pracownikami delegowanymi z Polski, przez polskie agencje pośredniczące, które biorą za pośrednictwo słoną kasę. Jednocześnie składki płacone są w Polsce na nasz ZUS. 

     W Anglii natomiast zatrudniają nas bezpośrednio agencje angielskie i składki płacimy do HMRC (Her Majesty’s Revenue and Customs). Jest to urząd odpowiedzialny za podatki i składki na ubezpieczenie. Nie ma tutaj osobno Urzędu Skarbowego, ZUS ani NFZ. Za wszystko odpowiada HMRC i tam tylko się rozliczamy.

     Niedawno rozpoczęło się Wielkie Natarcie polskich pośredników na Wielką Brytanię, gdyż stawki za opiekę są tam ponad dwukrotnie wyższe niż w Niemczech. Dla porównania opiekunka w Niemczech zarabia od około 1000 euro miesięcznie – dla porównania, w kraju królowej Elżbiety stawka wynosi od 2000 funtów, więc trudno się dziwić, że rozmaite polskie cwaniaki zwietrzyły zarobek. 

    Stawka nijak się ma do stanu klienta, nie należy się łudzić, że jak ktoś płaci 410 to nie ma tam wiele pracy. Sama trafiłam na biegającego, obsr... za przeproszeniem, agresywnego Alzheimera za 430f na tydzień. Albo na miłego dziadka niewymagającego wiele zachodu za 510f. Klienci są zazwyczaj skąpi, gdy chodzi o płacenie za opiekę i na wszystkim będą oszczędzać.

     Szukając pracy, trzeba dobrze przemyśleć czy chcemy hojnie łożyć na czarną dziurę zwaną ZUS, która w odwecie może jedynie napluć nam suchym chlebem na stare lata – wtedy udajcie się do polskich pośredników takich jak Pro.... wiadomo co, lub innych. Ewentualnie rozważcie ryzyko zaufania Anglikom (w sumie nie wiadomo tak naprawdę co nam wyjdzie na gorsze) i zdecydujcie się na płacenie podatków i składek bezpośrednio Królowej.

     Pełna emerytura angielska, ta państwowa wynosi obecnie 164,35 tygodniowo po przepracowaniu 30 lat. Prawa do częściowej nabywa się po 10 latach płacenia składek w UK, analogicznie jest to więc 1/3 pełnej kwoty. Co będzie po Brexicie, tego nikt nie wie, ani po ile będzie funt ...

Jak zacząć?

     To bardzo łatwe – w google wpisać frazę „live in care” i po kolei otwierać linki. Jest cała masa agencji, które oferują szkolenie plus bezpłatne lokum na jego czas. Oczywiście dojazd i jedzenie trzeba sobie zakupić na miejscu. Dobrze jest pytać na naszej grupie facebookowej o opinie o agencjach, gdyż do tych upragnionych 2 tysięcy funtów miesięcznie prowadzi wyboista, męcząca i pełna zasadzek droga – ale za to jaka wspaniała nagroda czeka w oddali. 

     Dlatego na początek najlepiej przyczepić się do jednej z dużych, znanych agencji, lub do takiej, którą ktoś nam poleci.

     Obiecałam podać powody, dla których lepiej pracować z dużymi agencjami. Są one prozaiczne - im większa agencja, tym ma więcej klientów (ale i więcej opiekunów, więc okresowo zdarza się nagromadzenie opiekunów, kiedy np. wszystkie nagle wracają z wolnego i każda chce pracę). Małe agencje z kolei mają mało opiekunów, ale i niewielu klientów, więc ciężko może być znaleźć kogoś na dłuższy czas do opieki.   

Duże i znane agencje mają (zazwyczaj):

-  lepsze szkolenia (dogłębne, ciekawe, lepiej zorganizowane)

-  swoje ośrodki, w których można wynająć pokój (ważne dla nie mieszkających w UK, gdyż czasami mamy kilkudniowy lub tygodniowy przestój, a ceny w B&B i hostelach są dość wysokie – B&B to koszt około 40f za noc w górę, a pokój w hostelu Londyńskim od 15f w górę.

     

     Te ostatnie to pokoje wieloosobowe i mieszkanie w czymś takim przez kilka dni może zmęczoną opiekunkę doprowadzić na skraj załamania nerwowego. Weseli, młodzi  turyści nie rozumieją, że o godzinie 22 padamy na pysk i chcemy zwyczajnie się położyć. O ile więc lubimy życie nocne, hostel jak najbardziej, w przeciwnym wypadku lepiej jednak pomieszkać w ośrodku agencyjnym.

- zapewniają angielski adres (ułatwienie do podatków i założenia konta, a także bezpieczniejsze po Brexicie)

- tzw. Support Teams – zespół osób pełniących dyżur przy telefonach w razie gdybyśmy potrzebowali pomocy lub rady, szybkie reakcje na nasze emaile (to działa, naprawdę). 

- regularne, uczciwe, nie spóźniające się wypłaty (są agencje zalegające, lub nie wypłacające środków, sama czekałam kiedyś 5 tygodni na wypłatę z małej agencji, mimo, że płacono podobno co miesiąc). Te małe kombinują i zalegają z wypłatami albo zdarza się zmiana stawki, którą na własne oczy widzimy dopiero na „payslipie”. 
     Mnie raz obiecano 70f na dzień, a wypłacono 66f, ujrzałam to po owych 5 tygodniach na kwitku. Managerka ( jak zwykle po brytyjsku wymijająco i z uśmiechem) orzekła, że ona „nie ustala stawek i zapyta managera oddziału”. I sprawa przyschła, czas mijał, do managerki trudno było się dodzwonić, gdyż zwyczajnie nie odbierała moich telefonów i skończyło się jak zwykle - machnęłam ręką, bo do sądu po 100f raczej nie pójdę...  

- zazwyczaj „no lifting rules”, czyli zasadę nie dźwigania, nie podnoszenia. Piszę „zazwyczaj”, gdyż należy wypytać o „policy about lifting”, aby nie być potem zdziwionym jak po wejściu do domu klienta znajdziemy tam otyłego kolesia na łóżku, którego należy przenieść ręcznie na wózek. Podnoszenie to ważna sprawa i trzeba pytać i raz jeszcze pytać co i jak, zanim się zdecydujemy. Jeśli pdp nie chodzi samodzielnie, pytajmy czy w domu jest hoist (dźwig) lub inne urządzenie do dźwigania. 

     

     Agencje, nawet te duże i dobre potrafią nas wpuścić na minę – typowa zagrywka w opiece. Kiedyś zaproponowano mi babkę z MS (z dużej, niby solidnej agencji), więc wiadomo, sparaliżowaną. Potem się okazało, że w domu był hoist, ale pani nie używała, bo „nie lubiła”, więc trzeba było ją przenosić we dwójkę na fotelik. Pani nie wzięłam oczywiście, ale gdybym wcześniej nie wypytała opiekunki przez telefon, to bym na tą minę wlazła.

- informację odnośnie załatwienia sobie NIN i UTR (w przypadku pracy na tzw. self-employment), numeru podatkowego, rejestracji u lekarza, ubezpieczenia itp. Są pomocni, co nie oznacza, że za nas sprawę załatwią, stąd ważna co najmniej średnia znajomość języka.

     W Anglii można pracować albo jako osoba zatrudniona, albo samo zatrudniona (trzeba sobie samemu założyć działalność, co jest łatwe i możemy wszystko załatwić przez telefon albo online).

NIN - National Insurance Number

     Zacząć trzeba od załatwienia sobie NIN – to taki jakby PESEL angielski. 

     Ważne - robimy to dopiero po szkoleniu, kiedy już agencja nas zaakceptuje i kiedy już jesteśmy w UK, zazwyczaj u pierwszego klienta. W tym celu znajdujemy najbliższe Jobcenter w necie (a jeśli szukamy na mieście, pytajmy czarnych, albo śniadych, oni od razu powiedzą gdzie to jest).

W Jobcenter umawiają nas na termin. W określonym terminie musimy się zgłosić na daną godzinę ze wszystkimi dokumentami (powiedzą co trzeba przynieść) i potem za kilka tygodni przysyłają NIN pocztą. Pracując w opiece nie ma problemu z załatwieniem tego numeru.  

     Następnie należy się skontaktować z HMRC. Jak wcześniej wspomniałam jest to owa instytucja podatkowa i od ubezpieczeń zdrowotnych, wszelkiego rodzaju składek. Dzwoniąc do nich trzeba często bardzo długo czekać na linii, bo jest wielu dzwoniących, następnie rozmawiamy z maszyną, która nas przełączy” do człowieka. Proces ten jest czasem męczący i lepiej dzwonić z telefonu stacjonarnego. Kiedyś słuchałam muzyczki przez 45 minut....

UTR - Unique Taxpayer Reference

     Kolejny numer, który należy mieć, aby się móc rozliczyć z podatku. Otóż kochany HMRC pozwala nam pracować przez 12 tygodni bez konieczności rejestracji. Potem sam się z nami kontaktuje, przypominając uprzejmie, że musimy mieć numer... Wysyłają w tym celu list, ale lepiej samemu wcześniej go uzyskać przez ich stronę internetową.

https://www.gov.uk/log-in-file-self-assessment-tax-return/register-if-youre-self-employed

     UTR jest nam potrzebny jedynie, gdy decydujemy się na pracę na działalność gospodarczą. Zależy to do której agencji się przytulimy, gdyż jedne załatwią wszystkie sprawy za nas i zaoferują nam zatrudnienie (employment), a inne zażądają, żebyśmy założyli działalność.

O korzyściach i minusach pracy jako zatrudniony lub samozatrudniony napiszę niebawem, gdyż każda z tych form zatrudnienia ma swoje plusy i minusy.

Adres angielski

     Obecnie lepiej go mieć. Niektóre agencje oferują nam adres i nie ma to zupełnie znaczenia czy jest to praca na employment czy na self. Widmo Brexitu zbliża się wielkimi krokami i moje zdanie jest takie, że osoby z adresem polskim mogą zostać zmuszone do opodatkowania się w naszym macierzystym kraju, co jak wiadomo niezupełnie może się opłacać. Można też adres podobno kupić w internecie, płaci się jakoś około 140 f rocznie. Nie mam zupełnie pojęcia jak się to załatwia, ale jeśli poszperacie, to jestem pewna, że wujek Google pomoże...

Podatki

     Teraz najfajniejsze – w UK nie płaci się w ogóle żadnego podatku, jeśli nie zarobi się więcej niż 11.400 funtów rocznie, dopiero od nadwyżki płaci się jakieś pieniądze. Ważne jest to, że jeśli nasz podatek do zapłacenia przekracza kwotę 1.000 funtów, wtedy w lipcu należy zapłacić zaliczkę na rok następny.

     

     Co do składek na ubezpieczenie, to też są one niskie. Do kwoty około 7 tys. funtów płacimy 2% od dochodu, a powyżej tej kwoty stawka wynosi 9%. Jeśli zarobimy mniej niż 6.5 tys. wtedy możemy w ogóle nie płacić składek, ale lepiej je zapłacić, gdyż wtedy nasze lata pracy liczyć się będą jako składkowe.

     

    O podatkach można by długo, powyższe odnosi się tylko do osób mających własną działalność,

czyli tych na self-employment. Jeśli zatrudnia nas agencja, wtedy odciągane kwoty, w tym także zaliczka na podatek, są znacznie wyższe i nie wiem od czego zależą. Jednak zdarza się, że kwota netto wypłacana od kwoty brutto wynoszącej 500f będzie wynosiła np. 420 ... i kij z nimi dlaczego. Wyjaśniać nie ma sensu, gdyż księgowość w agencji tak mętnie to tłumaczy, że nigdy nie rozumiałam o czym oni do mnie mówią. Dlatego wybrałam samozatrudnienie, bo sama wszystko rozliczam i wiem na czym stoję przynajmniej.    

     Podsumowując, warto jednak zadać sobie troszeczkę trudu i samemu poszukać, gdyż jest to łatwe i znając język bez problemu sobie poradzimy, a  Anglicy chętnie i z uśmiechami nas zatrudnią. W opiece w UK brakuje ludzi do pracy, więc z wdzięcznością witają każdego chętnego. Jasne, że polski pośrednik ochoczo załatwi nam wszystko, ale cena tego będzie wysoka. Nie tylko w formie finansowej zapłacimy za brak odwagi, ale także wsadzą nas zapewne w najgorszą i mało znana agencję pt. family company, gdzie cwaniak szuka głupich do najgorszych i najcięższych klientów, a o wypłatę będziemy prosić tygodniami o ile ją w ogóle dostaniemy.